Doğalgazda gemi taşımacılığının boru hatları karşısında liderliği elde etmesinin, Rusya’nın Avrupa Birliği ülkelerine boru hatları aracılığıyla sağladığı gazın önemli bir miktarını kesmesi ile ortaya çıktığını belirten Ember Bölge Lideri Ufuk Alparslan, “Doğalgazın fosil yakıt olması ve enerjide bağımsızlık hedefleri nedeniyle birçok ülke artık gazın yerini temiz alternatiflerle doldurmanın planlarını yapıyor. Bundan sonra da boru hattıyla gaz ticareti LNG’nin gerisinde kalmaya devam edecek. Bu durum Türkiye’nin gaz boru hatlarını etkilemese de, boru hatları ülkemizin doğalgaz talebini karşılamada yeterli değil” dedi.
SAVAŞIN ETKİSİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre Türkiye’nin içinde bulunduğu boru hattı anlaşmaları arasında, Mavi Akım, İran-Türkiye, Bakü-Tiflis-Erzurum ve Türkiye-Yunanistan işbirlikleri yer alıyor. LNG yatırımlarının 2024’te 42 milyar dolara ulaşacağı belirtilirken; bu oranın 2020’yle kıyaslandığında 20 kat daha fazla olduğu ifade ediliyor. Küresel doğalgaz ticaretinde LNG tarafındaki yükselişe dikkat çeken Ufuk Alparslan, “LNG’nin boru hatlarına karşı kalıcı liderliği elde etmesi 2022 yılında Rusya’nın Avrupa Birliği ülkelerine boru hatları aracılığıyla sağladığı gazın önemli bir miktarını kesmesi ile birlikte ortaya çıktı. Küresel ölçekte bakıldığında 2021’den 2022’ye 79 milyar m3 düşen boru hatlarıyla gaz ticaretinin Avrupa ülkelerinden kaynaklandığı söylenebilir. Nitekim 2022’de Avrupa’nın, Türkiye hariç, boru hattıyla gaz ticaretinin önceki yıla kıyasla 81 milyar m3 düştüğünü ve bunun yerine 62 milyar m3 daha fazla LNG ticareti gerçekleştirdiğini görüyoruz” bilgisini verdi.
‘LNG BİRİNCİ TERCİH OLACAK’
Eski BOTAŞ Doğalgaz Daire Başkanı ve Enerji Uzmanı Arif Aktürk ise boru hatlarıyla doğalgazın iletiminde ev sahibi ülke ve pazar ülkenin önemine değinerek, şunları söyledi: “Ukrayna örneğinde olduğu gibi transit ülke riskleri de ayri bir husus. Bu nedenle Ruslar Ukrayna’yı ya da diğer ülkeleri aşarak, offshore boru hatlarını tercih ediyorlar. LNG’de ise tek bir ülkeye ve onun riskine bağımlılık yok. Eskiden LNG’nin ilk yatırımı pahalıydı ama şimdi nispeten o ucuzladi. Gelecekte doğalgaz üretim sahalarının kıyıya ulaşımının kolay olduğu yerlerde LNG birinci tercih olacak.’’
RUSYA KESİNCE YATIRIMLAR ARTTI
Ember Bölge Lideri Ufuk Alparslan, LNG’nin payının Rusya’nın savaş yaptırımları doğrultusunda Avrupa Birliği’ne giden gazı kesmesinin ardından arttığını dile getirdi. Yatırımlar 2024’te 42 milyara dolara ulaşacak.
